Menadżer prowadzący własną działalność musi opłacić składki z kontraktu

Sąd Najwyższy w dniu 17.06.2015 roku w składzie 7 sędziów podjął uchwałę następującej treści:

„Tytułem do podlegania ubezpieczeniom społecznym przez członka zarządu spółki (…), który zawarł z tą spółką umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania w ramach prowadzonej przez siebie pozarolniczej działalności gospodarczej, jest umowa o świadczenie usług”.

Powszechną praktyką członków zarządów spółek kapitałowych było zakładanie własnej działalności gospodarczej, której przedmiotem było wyłącznie zarządzanie przedsiębiorstwami. Następnie w ramach „samozatrudnienia” – umowy zlecenie o świadczenie usług pomiędzy spółką a tą działalnością gospodarczą, obejmowali oni funkcję menedżerów – członków zarządu spółek. Ponieważ prowadzenie działalności gospodarczej stanowi tytuł do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym, menedżerowie odprowadzali we własnym zakresie – jako jednoosobowa firma – składki do ZUS. Podstawa wymiaru składek w tych przypadkach wynosi z reguły nie więcej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia podawanego przez Główny Urząd Statystyczny.Tak więc w bieżącym roku menadżer opłacający składki z własnej działalności nalicza je od kwoty 2.375,40 PLN. Zwykle jest to kwota niższa niż rzeczywisty przychód menedżerów. Praktyka ta była korzystna dla menedżerów, ponieważ ponosili oni stosunkowo niewielkie obciążenia składkowe.

W omawianej uchwale Sąd Najwyższy przesądził o tym, że w wyżej wymienionych przypadkach menedżerowie nie świadczą usług na zasadzie „samozatrudnienia” – w ramach własnej działalności gospodarczej – lecz są związani ze spółką umową cywilnoprawną o świadczenie usług, do której stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zlecenia. Zgodnie z art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych takie osoby podlegają obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym.

W świetne omawianej uchwały Sądu Najwyższego oznacza to, że spółki, w których menedżerowie są zatrudnieni na podstawie kontraktów menedżerskich, powinny odprowadzać do ZUS składki w wysokości liczonej od faktycznie uzyskiwanego przez menedżerów przychodu. Wyliczone w ten sposób składki będą z reguły wyższe niż składki, które menedżerowie odprowadzaliby do ZUS z tytułu samozatrudnienia tak jak pozostali jednoosobowi przedsiębiorcy.

Powiększony skład Sądu Najwyższego nadał wyżej wymienionej uchwale moc zasady prawnej, co oznacza, że przedstawiona w niej wykładnia wiąże Sąd Najwyższy od dnia podjęcia uchwały we wszystkich rodzajowo podobnych sprawach. Należy się spodziewać, że wykładnię tę będą stosowały również inne sądy, orzekające w indywidualnych sprawach, kierując się zasadą jednolitości orzecznictwa.

Oczywiście należy przypomnieć, że odpłatne pełnienie funkcji członka zarządu w spółce na podstawie powołania (na mocy uchwały zgromadzenia wspólników) co do zasady zazwyczaj nie stanowi tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.