Najważniejsze zmiany w VAT od 1 stycznia 2017 roku
Od 1 stycznia 2017 roku weszło w życie szereg istotnych zmian w zakresie podatku VAT. Zmiany te nakładają się na objęcie kolejnej grupy podmiotów obowiązkiem przekazywania ewidencji zakupu i sprzedaży w ramach tzw. Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK). Najistotniejsze kwestie związane z nowymi przepisami to:
1) Transakcje zakupu z podmiotami zagranicznymi, w tym wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów oraz import usług
Do końca 2016 roku transakcje takie traktowane były jako neutralne podatkowo.
Od 1 stycznia 2017 roku wprowadzona została zmiana, która obliguje podatnika do uzyskania faktury za zakupione towary lub usługi niezwłocznie po lub w trakcie ich dostawy.
Odliczenie podatku VAT od zakupu jest możliwe tylko w sytuacji, gdy firma posiada fakturę zakupu. W przeciwnym razie konieczne jest naliczenie i zapłacenie podatku należnego w miesiącu, w którym nastąpiła dostawa, a dopiero w późniejszym terminie, gdy dotrze faktura od dostawcy możliwe będzie odliczenie podatku VAT z faktury. Tym samym transakcja w danym okresie rozliczeniowym przestaje spełniać przesłanki transakcji neutralnej.
W sytuacji, gdy podatnik nie otrzyma faktury powinien poinformować biuro rachunkowe/księgowość o zakupie zza granicy, tak by transakcja została wykazana w deklaracji VAT za okres, w którym zakup nastąpił. Brak informacji o dokonanym zakupie będzie powodował konieczność dokonywania korekt deklaracji VAT. W rezultacie, w związku ze wsteczną korektą VAT należnego, za okres w którym powstał obowiązek podatkowy, u podatnika powstanie zaległość podatkowa. W takiej sytuacji podatnik będzie zobligowany do zapłaty odsetek za zwłokę, a dodatkowo może zostać obciążony sankcją podatkową za nierzetelne rozliczenie VAT, jeżeli do ujawnienia nieprawidłowości dojdzie w trakcie kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego.
2) Zakup z zastosowaniem procedury odwrotne obciążenie
W przypadku zakupu np. stali czy złomu, czyli towaru, który podlega procedurze odwrotne obciążenie, obowiązuje ta sama zasada, co w przypadku zakupu zza granicy. Należy zatem zadbać o możliwie szybkie uzyskanie faktury dokumentującej dany zakup, tak aby transakcja pozostała dla podatnika transakcją neutralną podatkowo w danym miesiącu lub kwartale.
3) Obowiązek numeru NIP na dokumencie zakupu
Dowody zakupu w postaci faktur powinny zawierać wszystkie wymagane dane, w tym NIP sprzedawcy. Wg struktur JPK niedopuszczalnym jest zaewidencjonowanie dokumentu w księgach rachunkowych bez numeru NIP sprzedawcy. Dotyczy to zarówno nabywców będących spółkami prawa handlowego, jak i osób fizycznych prowadzących i nie prowadzących działalności.
4) Kwartalne rozliczenia, miesięczne deklarowanie VAT, tylko miesięczne VAT-UE
Od 1 stycznia 2017 roku informacje podsumowujące VAT-UE mogą być składane tylko i wyłącznie za okresy miesięczne.
Dodatkowo ograniczone zostało prawo do rozliczeń kwartalnych VAT – nie mają go już podatnicy inni niż mali oraz podmioty rozpoczynające wykonywanie czynności opodatkowanych – przez okres pierwszych 12 miesięcy.
Istotnym jest, że nawet jeśli podmiot skorzysta z rozliczenia kwartalnego podatku VAT zobowiązany jest do miesięcznego przesyłania wymaganych informacji w zakresie podatku VAT w ramach JPK.
5) Deklaracje wysyłane tylko drogą elektroniczną
Od 1 stycznia 2017 roku prawie wszystkie podmioty zobowiązanie są do składania deklaracji podatkowych wyłącznie drogą elektroniczną. Nowe przepisy przewidują jednak roczny okres przejściowy dla określonej grupy przedsiębiorców. Są nimi podmioty, które:
– nie dokonują transakcji wewnątrzwspólnotowych (i w związku z tym nie są zobowiązani do składania deklaracji VAT-UE),
– nie są dostawcami towarów i nie świadczą usług, dla których podatnikiem jest nabywca,
– nie są nabywcą towarów lub usług, dla których podatnikiem jest nabywca,
– nie są zobowiązani do składania deklaracji PIT w formie elektronicznej.
Jeżeli jednak, któryś z powyższych warunków nie zostanie spełniony podmiot zobowiązany jest do przejścia na rozliczenia elektroniczne już od 1 stycznia 2017 roku.
Nowe przepisy przewidują również objęcie podatników obowiązkiem przesyłania informacji podsumowującej VAT-UE wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.