Hipotetyczne odsetki od kapitału własnego

Czym są hipotetyczne odsetki?

W związku z nowelizacją ustawy o CIT, na podstawie art. 15cb tej ustawy spółki zyskały możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych hipotetycznych odsetek od zatrzymanych zysków, dopłat lub podwyższenia kapitału rezerwowego lub zapasowego. Przepis ten stosuje się po raz pierwszy do roku podatkowego rozpoczętego po 31 grudnia 2019 roku. Regulacja jednak odnosi się również do zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy oraz do wniesionych dopłat po dniu 31 grudnia 2018 roku.

Wprowadzenie hipotetycznych odsetek to umożliwienie zaliczania do kosztów podatkowych odsetek, które podatnik musiałby zapłacić, gdyby zamiast finansowania działalności własnymi środkami sięgnął po finansowanie zewnętrzne, np.: kredyt, pożyczkę. Nowe przepisy mają na celu wyrównanie podatkowej atrakcyjności między finansowaniem działalności zyskami zatrzymanymi w spółce, a finansowaniem zewnętrznym, gdzie płacone odsetki mogą co do zasady pomniejszać podstawę opodatkowania.

Kalkulacja hipotetycznych odsetek

Zgodnie z art. 15cb ustawy o CIT, podatnicy mogą uznać za koszt podatkowy koszt hipotetycznych odsetek kalkulowany jako:

• iloczyn stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy powiększonej o 1 punkt procentowy oraz
• kwoty dopłaty wniesionej do spółki lub zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki.

Zasady te nie mają zastosowania w przypadku dopłat i zysków przeznaczonych na pokrycie straty bilansowej.

Łączna kwota hipotetycznych odsetek zaliczona do kosztów podatkowych w roku podatkowym nie może przekroczyć 250.000 zł, co przekłada się na oszczędność podatkową w maksymalnej wysokości 47.500 zł.

Hipotetyczne odsetki obciążają koszty podatkowe już w trakcie roku, co wpływa na obniżenie kwoty miesięcznych zaliczek na podatek CIT.

Warunki zaliczenia odsetek do kosztów podatkowych

Hipotetyczne odsetki można uwzględnić w kosztach podatkowych w roku, w którym podjęto uchwałę o przekazaniu zysku na kapitał zapasowy lub rezerwowy albo w roku, w którym dopłata wpłynęła na rachunek spółki oraz w kolejnych dwóch bezpośrednio następujących po sobie latach podatkowych, pod warunkiem, że w tym okresie nie nastąpi zwrot dopłat lub wypłata z kapitałów.

Podatnicy, którzy będą chcieli zaliczyć do kosztów podatkowych hipotetyczne odsetki, będą zobligowani do przedstawienia ekonomicznych argumentów realizowanych czynności. Ustawa jednak nie definiuje, co należy uznać za uzasadnioną przyczynę ekonomiczną. Spółka powinna zatem analizować przyczyny podejmowanych decyzji oraz odpowiednio je dokumentować na potrzeby ewentualnych kontroli podatkowych.

Korekta naliczonych hipotetycznych odsetek i wyłączenia z możliwości stosowania przepisu

Jeśli przed upływem 3 lat podatnik zwróci dopłaty lub wypłaci zysk przekazany na kapitał zapasowy lub rezerwowy, będzie zobowiązany do rozpoznania przychodu w kwocie równej hipotetycznym odsetkom zaliczonym do kosztów podatkowych. Przychód należy rozpoznać w roku podatkowym, w którym dokonano zwrotu dopłaty lub wypłaty zysku z kapitału.

W przypadku, gdy spółka zostanie przejęta w wyniku łączenia albo podziału albo przekształcona w spółkę niebędącą osobą prawną przed upływem trzyletniego terminu, konieczne będzie rozpoznanie przychodu (w wysokości odpowiadającej odliczonym dotychczas kosztom hipotetycznych odsetek) na dzień poprzedzający dzień przejęcia albo przekształcenia tej spółki.

Jeśli w kolejnych latach podatkowych po zastosowaniu ulgi powstanie strata bilansowa, która zostanie pokryta kapitałem zapasowym – spółka traci prawo do hipotetycznych odsetek w całości, uznając je w przychody podatkowe. Korekty dokonuje się w roku podatkowym powzięcia uchwały o pokryciu straty kapitałem zapasowym.